Kampania społeczna inicjatywy obywatelskiej „Chcemy całego życia!” oraz organizacji partnerskich w ramach obchodów Światowego Dnia Świadomości Autyzmu (2 kwietnia)
Osoby w spektrum autyzmu, około jeden procent społeczeństwa, należą do grup najbardziej narażonych na dyskryminację, przemoc i wykluczenie. Dorosłym z autyzmem trzy razy częściej niż osobom neurotypowym grozi depresja; aż 40 procent z nich rozważało odebranie sobie życia, a 15 procent podjęło próbę samobójczą*. Powodem są często traumy z dzieciństwa – stres szkolny, przemoc rówieśnicza, przemocowe terapie, przekazywana w „sztafecie pokoleń” trauma więzi.
Fikcja edukacji włączającej, łamanie praw uczniów i uczennic z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, nierealizowanie zaleceń, brak dostosowań, nieprzygotowana pedagogicznie i mentalnie kadra nauczycielska – to, oprócz agresji ze strony rówieśników, najczęstsze problemy uczniów z autyzmem. Przymus terapeutyczny, siłowe eliminowanie tzw. zachowań trudnych, opresyjne wtłaczanie dzieci i nastolatków w obowiązujące „normy”, „łamanie” młodych ludzi zamiast zrozumienia i wsparcia – powodują silny stres, brak samoakceptacji, depresję. Traumy z okresu dzieciństwa, przeżywane przez całe życie, niosą za sobą ryzyko samobójstw, których z roku na rok przybywa.
Młodzi rzadko otrzymują w porę niezbędną pomoc. Na wizytę u psychologa czeka się miesiącami. Psychiatria dziecięca jest w Polsce w stanie zapaści. Brak profilaktyki, brak wczesnej, rzetelnej diagnozy. W przepełnionych, niedoinwestowanych szpitalach psychiatrycznych młodym pacjentom odbiera się godność, podmiotowość, szansę na poprawę kondycji psychicznej, na przyszłość bez lęku.
Dorośli z autyzmem pozbawieni systemowego wsparcia narażeni są na regres i społeczne wykluczenie. Po 24. roku życia wciąż wiele osób z największymi trudnościami w codziennym funkcjonowaniu trafia do systemowej próżni. Aktywizacja zawodowa nie działa, nawet w przypadku osób o dużym potencjale intelektualnym. Niezdiagnozowane w dzieciństwie kobiety w spektrum często padają ofiarą przemocy seksualnej i dyskryminacji krzyżowej – ze względu na płeć, neuronietypowość, czasem także odmienną tożsamość płciową.
Rodzice pozbawieni wsparcia i dostępu do wiarygodnych źródeł informacji często sięgają po pseudoterapie. Zarabia na nich coraz lepiej prosperujący biznes pseudomedyczny i cyniczni szarlatani, obiecujący cudowne „uleczenie” z autyzmu; cierpią okaleczani fizycznie i psychicznie ludzie.
W tym roku w kwietniu, miesiącu świadomości autyzmu, nie zorganizujemy – jak w latach ubiegłych – imprez masowych. Kampanię „Dzieciństwo bez przemocy, dorosłość bez lęku” poprowadzimy w Internecie. Na portalu inicjatywy obywatelskiej „Chcemy całego życia!” będziemy publikować historie osób w spektrum autyzmu i ich bliskich. Opowiemy o ich życiowych doświadczeniach i zmaganiach, ale też o nadziejach, planach, marzeniach. Przez cały miesiąc wspólnie z samorzecznikami w spektrum autyzmu, organizacjami partnerskimi (Fundacją Autism Team, Fundacją „Pomerdało mi się”, Fundacją Lorem, Raw Atelier i in.), społeczniczkami i aktywistami z różnych stron Polski będziemy edukować, podnosić społeczną świadomość, burzyć bariery, łamać stereotypy, nagłaśniać problemy, z jakimi borykają się osoby w spektrum i, co ważne, proponować rozwiązania, pokazywać pozytywne wzorce.
Będziemy mówić o rzeczach trudnych, ale z nadzieją. Bo mimo wszystko wierzymy, że osoby z autyzmem mają w Polsce szansę na dzieciństwo bez przemocy i dorosłość bez lęku. Na całe, szczęśliwe życie.
*dane przedstawione przez psychiatrę dziecięcą Annę Pakalską podczas konferencji „Autyzm i tabu” w czerwcu 2018 roku